Bilişim Sistemleri ile İlgili Tanımlar

Bilişim Sistemleri İle İlgili Bazı Teknik Terimler
Bilişim suçları, 2 grupta değerlendirilebilir:

1. Birinci grupta bilişim sistemlerine karşı işlenen suçlar yer alır. 5237 sayılı TCK'nın 10. Bölümünde yer alan ve TCK 243, TCK 244 ve TCK 245'te düzenlenmiş olan suçlar bu kapsamdadır.
2. İkinci grupta ise bilişim sistemleri aracılığı ile işlenen suçlar yer almaktadır. Bu suçlarda, suç doğrudan doğruya bilişim sistemine karşı işlenmez ancak bilişim sistemi araç olarak kullanılır. Sözgelimi, TCK 142/2.e'de hırsızlık suçunun bilişim sistemleri aracılığı ile işlenmesi ağırlaştırıcı neden olarak düzenlenmiştir. Burada, bilişim sistemi, hırsızlık suçunda bir araç konumundadır.

Türk Dil Kurumu Güncel Sözlüğünde bilişim, “İnsanoğlunun teknik, ekonomik ve toplumsal alanlardaki iletişiminde kullandığı ve bilimin dayanağı olan bilginin özellikle elektronik makineler aracılığıyla düzenli ve akla uygun bir biçimde işlenmesi bilimi” olarak tanımlanmakta; aynı zamanda Fransızca kökenli “enformatik” teriminin karşılığı olarak kullanılmaktadır.

Enformatik kelimesi, “enformasyon”[1] ve “otomatik” kelimelerinin bir araya getirilmesiyle türetilmiştir ve genel olarak “enformasyonun otomatik makineler aracılığıyla işlenmesi” anlamındadır.

Headrick, bilişim sistemlerinin de dahil olduğu enformasyon sistemlerini, geniş anlamda, insanların enformasyonu düzenleyip idare ettikleri sistem olarak tanımlamaktadır. Bu kapsamda enformasyon sistemleri:

• Enformasyonun toplanmasına ilişkin sistemler (gazetecilik faaliyetleri, anketler vs.),
• Enformasyonun düzenlenmesi ve sınıflandırılmasına ilişkin sistemler,
• Enformasyonun dönüştürülmesine ilişkin sistemler (istatistik vs.),
• Enformasyonun saklanmasına ve arandığında kolayca tekrar bulunmasına ilişkin sistemler (sözlük, ansiklopedi vs.),
• Enformasyonun iletilmesiyle ilgili sistemler (gazete, radyo, internet vs.) olarak sınıflandırılabilir[2].

[1] TDK Güncel Sözlükte enformasyon, “danışma, tanıtma” ve “haber alma, haber verme, haberleşme” ifadeleriyle açıklanmıştır.
[2] Daniel R. Headrick, Enformasyon Çağı, Akıl ve Devrim Çağında Bilgi Teknolojileri